Vriendennieuwsbrief van het Afrikamuseum/Tropenmuseum, juli 2015: Ontmoet de … conservator Wonu Veys

.

Ontmoet de … | conservator Wonu Veys

Binnen de rubriek Ontmoet de… vertelt een museummedewerker over zijn of haar dagelijkse werkzaamheden. Van conservator, tot tentoonstellingsmaker, van collectiemedewerker tot projectmanager. Op deze manier krijgt u een kijkje achter de schermen van het museum en hopen we dat u zich nog meer verbonden voelt met het museum. Conservator Oceanië Wonu Veys bijt het spits af.

De verzameling van Bruni d’Entrecasteaux

Wonu Veys werkt dit jaar aan een boek over objecten verzameld tijdens een Franse expeditie (1791-1794) op zoek naar de verdwenen Jean-François de Galaup de La Pérouse, onder leiding van Joseph Antoine Bruni d’Entrecasteaux. De tocht eindigde desastreus in Java. Als gevolg van de moeilijke politieke situatie bij de teloorgang van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) en de onthoofding van de Franse koning, raakten bemanning, collecties en archiefmateriaal verspreid over heel Europa (Nederland, Frankrijk en Noorwegen). Veys ontdekte een twintigtal objecten – knotsen, schalen, muziekinstrumenten, vishaken, neksteunen en vlechtwerk – uit  die reis in de collectie van het Museum Volkenkunde. Hiervan zijn de hoofdsteun en het percussie-instrument bijna uniek.

De hoofdsteun uit Tonga (West-Polynesië) is oorspronkelijk beschreven als ‘een kromme knots’ (RV-34-4). Slechts drie asymmetrische hoofdsteunen zijn bekend. Bovendien is het verfijnde houtsnijwerk aan de onderzijde van dit voorwerp uitzonderlijk. De hoofdsteun was waarschijnlijk niet alleen een gebruiksvoorwerp, maar ook een sierobject dat opgehangen aan de vezelkoordlus prachtig vakmanschap toont.

William Mariner, een jonge schipbreukeling die tussen 1806 en 1810 in Tonga verbleef, beschrijft als enige dat muzikanten met twee korte stokken op een gespleten stok sloegen om een hoge ritmische hoge klank voort te brengen ter begeleiding van dansen. Het percussie-instrument (RV-34-6) is versierd met kokosbomen, broodvruchtbladeren, vogels, vissen en opmerkelijk, twee Franse fregatten met drie masten.  Zouden deze laatste de vaartuigen van Bruni d’Entrecasteaux laten zien of misschien zelfs die van de vermiste La Pérouse die een paar jaar eerder Tonga aangedaan had?