Christie’s Parijs 11 juni 2012.
Christie’s pakt uit met de verzameling van een Parijse wetenschapper die al meer dan 50 jaar in een kelder werd bewaard. Daarbij 6 toppers: 4 Kota relieken, 1 Fang mvai beeld en 1 Punu masker. De meeste werden aangekocht tussen 1925 en 1950 op advies van Charles Ratton. Daarnaast ook nog 4 stukken uit de verzameling van Russell Aitkins, waaronder een bekende Yoruba ruiterfiguur, en stukken uit de collecties van Edith Hafter, Emil Maetzel, L.C. Appels en Alphonse Long. 77 van de 124 kavels gingen de deur uit (62%) voor een totaal bedrag van 2.969.375 euro.
Lot 9 : een reliekfiguur Fang mvai: over dit type hebben we het reeds bij herhaling gehad. Het uitzonderlijke van dit stuk is dat het nog niet bekend was, nog nooit is tentoongesteld, en eigenlijk meer dan 50 jaar van de markt was verdwenen. De schatting van 400.000-600.000 bleek evenwel te hoog gegrepen. Het stuk werd ingehouden.
Lot 11: een reliekfiguur van de Kota-Shamaye (foto 1). Deze figuren zijn gekenmerkt door hun uitgerekt smal gezicht. Ze werden boho-na-bwete genoemd, het gelaat van bwete, de geest van de voorouder. Er is weinig over deze subgroep bekend, omdat hun woongebied vrij ontoegankelijk was en nauwelijks bezocht werd door Europeanen. Ze zijn zeer nauw verwant met de Kota-Shaké die langs de Ivindo rivier woonden. Bij een schatting van 150-200.000 bleef de prijs precies in het midden met 175.000.
Lot 53: een Yoruba ruiter (foto 2), in 5 exposities tentoongesteld (o.a. in het Moma) en 13x gepubliceerd. De ruiterfiguren verwijzen naar beroemde jagers-krijgers en naar chefs die het tot koning hebben gebracht. Ze staan dikwijls op de altaren van belangrijke Yoruba goden zoals Erinle, de stichter van de stad Ilobu, Ogun, de god van het ijzer en de oorlog, en Shango, de god van het vuur ‘die op de bliksem rijdt zoals op een paard’. Het geschoren voorhoofd en de haarvlecht van de ruiter wijzen op zijn status van hooggeplaatste militaire bevelhebber. In de 17-de eeuw waren de militairen zeer belangrijk voor de verdediging van de handelsroute naar de kust. Schatting 250-350.000, resultaat 410.000.
Lot 79, een nagelfetish uit Kongo (foto 3). Dit beeld droeg vroeger een speer in de rechter hand om de kwade krachten op afstand te houden. De nagels werden in het beeld geslagen volgens de wensen van de vragende partij. Meestal wilde die iets bekomen: een genezing, de bezegeling van een contract of de correcte uitvoering ervan… Bij een schatting van 100-150.000 bracht het 310.000 op.
Bij het laatste deel, de collectie van Alphonse Long, verzameld tussen 1882 en 1891 zaten enkele echte verrassingen. Lot 120, een trom uit de Markiezeneilanden (foto 4), geschat op 3-5000, schoot omhoog tot 170.000! En het laatste lot van de dag, een genealogisch instrument uit dezelfde regio, moest bij een schatting van 1-2000 zo maar eventjes 60.000 euro kosten!
Martin Lagrain
